роля

Belarusian

Etymology

Borrowed from Polish rola, which itself was borrowed via German Rolle from French rôle.[1] The irregular instrumental case form роллю is probably due to the influence of the Russian ро́ль (rólʹ).

Pronunciation

  • IPA(key): [ˈrolʲa]
  • Rhymes: -olʲa
  • Hyphenation: ро‧ля

Noun

ро́ля • (róljaf inan (genitive ро́лі, nominative plural ро́лі, genitive plural ро́ляў, relational adjective ро́левы)

  1. role, part
    гало́ўная ро́ляhalównaja róljaleading part
    • 19141929, Цішка Гартны, “Сокі цаліны”, in Збор твораў: У 4 т., volume 2, Minsk: Мастацкая літаратура, published 1988, Частка восьмая, IV:
      Наталя захапілася сваёй роляю, аддалася служэнню рабочай грамадзе і яшчэ больш падкрэслівала ім сваю выключную цікавасць да рэвалюцыйнага змагання.
      Natalja zaxapilasja svajój róljaju, addalasja služennju rabóčaj hramadzje i jašče bolʹš padkreslivala im svaju vyključnuju cikavascʹ da revaljucyjnaha zmahannja.
      Natalia got entrhalled by her role, devoted herself to serving the community of the working people, and in this way emphasised her extraordinary intereste in the revolutionary competition.
    • 19481954, Якуб Колас, Збор твораў: у 20 т., volume 14, Minsk: Беларуская навука, published 2011, Трылогія "На ростанях", кніга другая — «У глыбі Палесся», Частка першая — «На бацькаўшчыне», VII:
      Але рэдактар не здавольваўся роляю дапісчыка.
      Alje redaktar nje zdavólʹvawsja róljaju dapisčyka.
      But the editor was not content with the role of a contributor.
    • 1959, Іван Мележ, “Мінскі напрамак”, in Збор твораў. У 10-ці т., volume 3, Minsk: Мастцкая літаратура, published 1981, Частка другая, раздзел VI, 4:
      Узрушаны і абставінамі, і сваёй роллю, ён з разведчыкамі вёў людзей і па затравелых сцежках, і напрасткі цераз палі, і цераз нейкія лугі.
      Uzrušany i abstavinami, i svajój róllju, jon z razvjedčykami vjow ljudzjej i pa zatravjelyx scježkax, i naprastki cjeraz pali, i cjeraz njejkija luhi.
      Touched both by the circumstances and his role, he, together with reconnaissance officers, lead the people through the paths overgrown with grass, or directly through fields, or through some meadows.
    • 19261952, Якуб Колас, Адукацыя:
      Ён захапіўся роляй настаўніка і знаходзіў вялікае задаваленне ў тым, што ён адукуе Насцю.
      Jon zaxapiwsja róljaj nastawnika i znaxódziw vjalikaje zadavaljennje w tym, što jon adukuje Nascju.
      He got enthralled by his role of a teacher and found great enjoynment in the fact he educates Naścia.
    • 19701973, Іван Навуменка, “Сорак трэці”, in Збор твораў. У 6-ці т., volume 5, Minsk: Мастацкая літаратура, published 1983, Частка першая, раздзел першы, VII:
      Гвозд ганарыцца сабой, сваёй знешнасцю, роляй, якую выконвае.
      Hvozd hanarycca sabój, svajój znješnascju, róljaj, jakuju vykónvaje.
      Hvozd is proud of himself, of his appearance, of the role he plays.
    • 1973 January 20, Уладзімір Караткевіч, “Калядная рапсодыя”, in Збор твораў: У 8 т., Minsk: Мастацкая літаратура, published 1988:
      А пад ім аблічча, крыху сумнае, але ўсё ж здаволенае сваёй пачэснаю роллю на гэтым свяце жыцця.
      A pad im abličča, kryxu sumnaje, alje wsjo ž zdavóljenaje svajój pačesnaju róllju na hetym svjacje žyccja.
      And under it, a face, somewhat sad, yet nevertheless content with its role on this feast of a life.
    • 1975, Васіль Быкаў, “Яго батальён”, in Поўны збор твораў. У 14 т., Minsk: Саюз беларускіх пісьменьнікаў, published 2006:
      Валошын ужо змірыўся з роляй нялюбага падначаленага, цярпеў, калі-нікалі агрызаючыся.
      Valóšyn užó zmirywsja z róljaj njaljubaha padnačaljenaha, cjarpjew, kali-nikali ahryzajučysja.
      Vałošyn has already accepted his role of hated subordinate, endured it, lashing back sometimes.
    • 19731976, Іван Мележ, Завеі, снежань, Раздзел чацверты, 2:
      І, падобна было, давольны быў сваёй роляю, дужага, дасведчанага. Мужчынскай роляю.
      I, padóbna byló, davólʹny byw svajój róljaju, dužaha, dasvjedčanaha. Mužčynskaj róljaju.
      And he seemed content with his role of someone strong, experienced. His masculine role.
    • 1997, Уладзімір Арлоў, “Genius loci”, in Ордэн Белай Мышы: Аповесці, апавяданні, Minsk: Мастацкая літаратура, published 2003:
      У вайне з хронасам ніхто не пераможа, але той, хто ўсвядоміў свой абавязак і зліўся з роллю, узброены лепей.
      U vajnje z xrónasam nixtó nje pjeramóža, alje toj, xto wsvjadómiw svoj abavjazak i zliwsja z róllju, uzbrójeny ljepjej.
      No one will win the war with chronos, but the one who realized their duty and blended with the role is armed better.

Declension

Derived terms

verbs
  • ады́грываць ро́лю impf (adýhryvacʹ rólju)
  • вы́йсці з ро́лі pf (výjsci z róli)
  • ігра́ць ро́лю impf (ihrácʹ rólju)
  • увайсці́ ў ро́лю pf (uvajscí w rólju)

References

  1. ^ Tsykhun, G. A., editor (2006), “ро́ля₁”, in Этымалагічны слоўнік беларускай мовы [Etymological Dictionary of the Belarusian Language] (in Belarusian), volumes 11 (раб – сая́н), Minsk: Belaruskaia navuka, →ISBN, page 181

Further reading

Bulgarian

Pronunciation

  • IPA(key): [ˈrɔlʲɐ]
  • Audio (Standard Bulgarian):(file)
  • Rhymes: -ɔlʲɐ
  • Hyphenation(key): ро‧ля

Noun

ро́ля • (róljaf

  1. role

Declension

Declension of ро́ля
singular plural
indefinite ро́ля
rólja
ро́ли
róli
definite ро́лята
róljata
ро́лите
rólite

References

  • роля”, in Речник на българския език [Dictionary of the Bulgarian Language] (in Bulgarian), Sofia: Bulgarian Academy of Sciences, 2014
  • роля”, in Речник на българския език [Dictionary of the Bulgarian Language] (in Bulgarian), Chitanka, 2010

Anagrams

Ukrainian

Pronunciation

  • IPA(key): [ˈrɔlʲɐ]
  • Hyphenation: ро‧ля

Noun

ро́ля • (róljaf inan (genitive ро́лі, nominative plural ро́лі, genitive plural ро́лей)

  1. 1928–1933 spelling of роль (rolʹ, role), which was deprecated in the orthography reform of 1933

Declension

Declension of ро́ля
(inan soft fem-form accent-a)
singular plural
nominative ро́ля
rólja
ро́лі
róli
genitive ро́лі
róli
ро́лей
rólej
dative ро́лі
róli
ро́лям
róljam
accusative ро́лю
rólju
ро́лі
róli
instrumental ро́лею
róleju
ро́лями
róljamy
locative ро́лі
róli
ро́лях
róljax
vocative ро́ле
róle
ро́лі
róli

Further reading

  • A. Rysin, V. Starko, Yu. Marchenko, O. Telemko, et al. (compilers, 2007–2022), “роля”, in Russian-Ukrainian Dictionaries