wzmawiać

From wz- +‎ mawiać. First attested in the fifteenth century. Compare Polish wzmawiać.

• IPA^(key): (10^th–15^th CE) /vzma(ː)vʲat͡ɕʲ/
• IPA^(key): (15^th CE) /vzmavʲat͡ɕʲ/, /vzmɒvʲat͡ɕʲ/

wzmawiać impf

1. to repeat, to resay
   • 1885-2024 [Fifteenth century], Jan Baudouina de Courtenay, Jan Karłowicz, Antoni Adam Kryńskiego, Malinowski Lucjan, editors, Prace Filologiczne‎^[2], volume V, page 21:

     Redicere wsmawyacz seu lepak mowycz

     [Redicere wzmawiać seu lepak mowić]

• B. Sieradzka-Baziur, Ewa Deptuchowa, Joanna Duska, Mariusz Frodyma, Beata Hejmo, Dorota Janeczko, Katarzyna Jasińska, Krystyna Kajtoch, Joanna Kozioł, Marian Kucała, Dorota Mika, Gabriela Niemiec, Urszula Poprawska, Elżbieta Supranowicz, Ludwika Szelachowska-Winiarzowa, Zofia Wanicowa, Piotr Szpor, Bartłomiej Borek, editors (2011–2015), “wzmawiać”, in Słownik pojęciowy języka staropolskiego [Conceptual Dictionary of Old Polish] (in Polish), Kraków: IJP PAN, →ISBN

From wz- +‎ mawiać. First attested in 1829.^[1] Compare Old Polish wzmawiać.

• IPA^(key): /ˈvzma.vjat͡ɕ/
• Rhymes: -avjat͡ɕ
• Syllabification: wzma‧wiać

wzmawiać impf

1. (ambitransitive, reflexive with się) This term needs a translation to English. Please help out and add a translation, then remove the text {{rfdef}}.
   • 1835, Pomniki historyi i literatury polskiej. T. 3., Rozprawy Tadeusza Czackiego‎^[3], pages 2–3:

     Lecz kiedy wzmawiać chcieli, że była Polski w rodzie Jagiełłów był obieralnym.

     (please add an English translation of this quotation)

   • 1846, Powstanie T. Kościuszki : z pism autentycznych sekretnych dotąd drukiem nieogłoszonych wydane.‎^[4], page 99:

     PS> Poduszczanie mieszkańców jest główem staraniem rozesłąnych, na wszystkie miejsca buntowników, którzy zbierając lud do karczmow poją i wzmawiają.

     (please add an English translation of this quotation)

   • 1871, Kaznodzieja Katolicki‎^[5], number 2, page 266:

     5. Usta nasze, któremu wzmawiamy Imię Trójcy św. niech będą czyste, wolne od kłamstwa, obmowy, bluźnierstwa, plugawych mów, opilstwa i obżarstwa; — a znacząc się z wierzchu znakiem krzyża, nośmy też krzyż Chrystusów w sercu naszém. Amen.

     (please add an English translation of this quotation)

   • 1883 July 5, Gazeta Handlowa : pismo poświęcone handlowi, przemysłowi fabrycznemu i rolniczemu‎^[6], volume 20, number 147, page 2:

     Powołuje on się w niej na swoje przekonania polityczne i narodowe, jakie zawsze żywił. Centraliści wiedeńcy nie wierzą jednak tak idealnym motywom i wzmawiają ciągle w p. Maasena, że chce się on tylko przypodować większości polsko-czesko-klerykalnej aby potem uzyskać tekę ministra oświaty.

     (please add an English translation of this quotation)

   • 1886 February 11, Wędrowiec‎^[7], volume 24, number 6, page 63:

     Do tego dołącza się okoliczność, mająca niekiedy znaczenie, mianowicie też n iekteórzy ludzie zepsuci powodzenem, wzmawiają w siebie pewną jakoby misyą, urabiają sobie doktrynę, odpowiednią i działaniu swemu zaznaczają daleko większą wartość, niż ono ją ma w rzeczywistości.

     (please add an English translation of this quotation)

   • 1901, Henryk Wiercieński, Opis statystyczny guberni lubelskiej‎^[8], page 468:

     W owej epoce wszelką krytykę działalności władz naczelnych Tow, K.Z. starano się przedstawić ogółowi, jako zamach na samą instytucyę, a władze naczelne Tow. Wzmawiały w siebie, że Towarzystwo — to one; wszelkie też żądania stowarzyszonych (wnioski) pozostawały bez skutku.

     (please add an English translation of this quotation)

   • 1908, Louis Jacolliot, Z krainy cudów : wspomnienia z pobytu w Indjach Wschodnich‎^[9], page 87:

     Przez pierwszy dzień podróży nie wiedziałem prawie, że babu istnieje na świecie. Spał, palił fajkę, jadł i pił... Wieczorem nawet nie zsiadał ze słonia, wzmawiając się bólem głowy.

     (please add an English translation of this quotation)

   • 1908, Gazeta Narodowa‎^[10], volume 48, number 58, page 1:

     Dlatego chcielibyśy uspokoić to stronnictwo, chcielibyśmy je przekonać, ze wszystkie jego obawy, które je wytrącają z równowagi, wytworzyły się w jego niespokojnej fantazyi, nie mówimy: sumieniu, i lepiej będziej ^[sic] dla niego, aby zamiast wzmawiać w ogół istnienie o podobnych możliwości, stanęło do wspólnej a zgodnej pracy.

     (please add an English translation of this quotation)

   • 1912 September 21, Górnoślązak : codzienne pismo illustrowane poświęcone sprawom ludu polskiego na Śląsku‎^[11], volume 13 [i.e.12], number 215, page 6:

     Przez podawanie M. Brockmanna marki z każełkiem która zawiera prawdziwą sól spożywczą z wapnem pokarmowem osięga się szybko gdyż wzmawia się przezto apetyt nadzwyczajny do jedzenia, pomaga w trawieniu i przyspiesza w rozwijaniu się.

     (please add an English translation of this quotation)

   • 1914, Stanisław Łukomski, Koźmin Wielki i Nowy : monografia historyczna‎^[12], page 272:

     11. Któryby chłopiec nie miał czci, takowy nie ma bydz przyjęty na rzemiosło do Bractwa. 12. Gdy chłopca wzmawiają u rzemiosłą, na wszystko ten powinien dać groszy trzynaście zarazem do skarbu Brackiego krom odwłoki, nizli go Bracia przymom.

     (please add an English translation of this quotation)

   • 1927 January 1, Robotnik : centralny organ P.P.S.‎^[13], volume 33, number 1 (3159), page 3:

     A doświadczenie to w ten sposób wygląda, że stając u progu następnego Nowego Roku, zatwardziały ten optymista znowu wzmawia w siebie i w innych, ćenadchodzący rok będzie dobry, że musi być dobry, że inaczej wcale być nie może.

     (please add an English translation of this quotation)

   • 1928 January 13, Robotnik : organ Polskiej Partyi Socyalistycznej‎^[14], volume 34, number 13, page 3:

     Wydrukowano czarne na białem: partja polityczna. Po cóż było napadać demagogicznie na „partyjnictwo“ po cóż było wzmawiać, że Partja Pracy nie jest partją, lecz jakimś mistycznym tworem ogólno - państwowym?

     (please add an English translation of this quotation)

   • 1936 November 12, Kurjer Warszawski‎^[15], volume 116, number 311, page 12:

     Nieprzyjaciele Kościoła szerzą wśród wiernych najfałszywsze zdania, że religia katolicka skierowując myśl ludzą ku Bogu i ku wieczności, każe zaniedbywać życie doczesne, że owe wzniosłe ideały niebiańskie sprzeciwiają sę ^[sic] dążenom ^[sic] do poprawy bytu ziemskiego, do p odniesienia wielkości ojczyzny i państwa wzmawiają w młodzież ,że dopiero po odrzuceniu myśli Bożej, młodzież będzie mogła dojść do dobrobytu i w pełni korzystać z dóbr ziemskich.

     (please add an English translation of this quotation)

   • 1937 June 18, Głos Poranny‎^[16], volume 9, number 165, page 5:

     Ostatnio eksporterzy starej garderoby skarżą się, że dzięki ogromnemu rozpowszechnieniu kina ich klienci stali się bardzo wymagający. Wyrobili oni sobie dokładne pojęcie, jak powinien wyglądać, „ubrany gentleman“ i nie pozwalają sobie wzmawiać byle czego.

     (please add an English translation of this quotation)

   • 1939 August 31, Dzień Dobry‎^[17], volume 9, number 240, page 11:

     Ona sama jednak nie byłą zadowolona. Daleka była od zadowolenia! Gdy przypominała sobie tę ich rozmowę, swoje uśmiechy, łatwość z jaką doszli od razu do porozumienia i potem ten wyścig po rakiety, krew uderzyła jej na policzki, przyśpieszyła kroku, jak ktoś, kto stara się uciec, zaciskała zęby i pięści, jakby na wspomnienie bolesnej gaffy i daremnie wzmawiała w siebie, że wszystko to było jedynie ymyślną igraszką, zniżaniem się do poziomu chłopaka.

     (please add an English translation of this quotation)

   • 1942 July 22, Walka‎^[18], volume 3, number 27, page 4:

     Tą dziedziną fiksacji jest wzmawianie sobie i innym, że się od prawieków yło tu i tam, tworzyło się cywilizację, kulturę, prowadziło się inne „niższe“ narody na drogę postępu.

     (please add an English translation of this quotation)

   • 1967, Oskar Kolberg, Tarnowskie-Rzeszowskie‎^[19], page 9:

     Pan Franc[iszek] Xaw[ery] Jarecki (daruj, szachetny mężu, że twoje zacne imię wzmawiam, a ciche twe zasługi podnoszę), jeden z właścicieli większych posiadłości w Pstrągowej i jeden z tych właśnie, co zaledwo uniósł swe życie w owym nieszczęsnym roku, a z majątku swego wiele wskutek rabunku postradał, powróciwszy do swej wioski, zapomniał zaślepionym doznanej krzywdy, a swym zachowaniem, pełnym taktu, uczynności, gotów zawsze pomóc poradzić, pomówić zjednał sobie zaufanie włościan pstrągowskich tak dalece, że ciż zaproponowali mu, aby przyjął urząd wójta gminy.

     (please add an English translation of this quotation)