woda

See also: Appendix:Variations of "woda"

Australian Kriol

Etymology

From English water.

Noun

woda

  1. water
    • 2007, Kriol Bible, Genesis 24.14:
      Ai gibit yu woda.
      I give you water.

Lower Sorbian

Noun

woda f (diminutive wodka)

  1. superseded spelling of wóda

Declension

Old English

Etymology

Derived from the adjective wōd (crazy).

Pronunciation

  • IPA(key): /ˈwoː.dɑ/

Noun

wōda m

  1. crazy person, madman
    • Homilies of the Anglo-Saxon Church
      wōda ðā āwende āweġ his ċeaflas fram ðǣre hālgan handa, swilċe fram hātum īsene, and sē āwyrġeda gāst ġewāt of ðām men ūt ðurh his ġesċēapu, mid sċēandlīcum flēame.
      The madman then turned his cheeks away from the holy man's hands as if from hot iron, and the accursed spirit departed the man through his genitals with shameful flight.
  2. danger

Declension

Weak:

singular plural
nominative wōda wōdan
accusative wōdan wōdan
genitive wōdan wōdena
dative wōdan wōdum

Descendants

  • Middle English: wodeman

Old Polish

Etymology

  • Inherited from Proto-Slavic *voda. First attested in the 14th century.

    Pronunciation

    • IPA(key): (10th–15th CE) /vɔda/
    • IPA(key): (15th CE) /vɔda/

    Noun

    woda f

    1. (attested in Lesser Poland) water
      • 1939 [end of the 14th century], Ryszard Ganszyniec, Witold Taszycki, Stefan Kubica, Ludwik Bernacki, editors, Psałterz florjański łacińsko-polsko-niemiecki [Sankt Florian Psalter]‎[1], Krakow: Zakład Narodowy imienia Ossolińskich, z zasiłkiem Sejmu Śląskiego [The Ossoliński National Institute: with the benefit of the Silesian Parliament], pages 17, 13:
        W okrødze iego stan iego: woda czemna (tenebrosa aqua) w obloczech powetrznich
        [W okrędze jego stan jego, woda ciemna (tenebrosa aqua) w obłocech powietrznych]
      • 1939 [end of the 14th century], Ryszard Ganszyniec, Witold Taszycki, Stefan Kubica, Ludwik Bernacki, editors, Psałterz florjański łacińsko-polsko-niemiecki [Sankt Florian Psalter]‎[2], Krakow: Zakład Narodowy imienia Ossolińskich, z zasiłkiem Sejmu Śląskiego [The Ossoliński National Institute: with the benefit of the Silesian Parliament], pages 41, 1:
        Iacosz szøda ielen ku studnam wod (ad fontes aquarum), taco szøda dusza moia k tobe, bosze
        [Jakoż żąda jeleń ku studniam wod (ad fontes aquarum), tako żąda dusza moja k tobie, Boże]
    2. (poetic, figuratively, attested in Lesser Poland) water (that or who which flows)
      • 1939 [end of the 14th century], Ryszard Ganszyniec, Witold Taszycki, Stefan Kubica, Ludwik Bernacki, editors, Psałterz florjański łacińsko-polsko-niemiecki [Sankt Florian Psalter]‎[3], Krakow: Zakład Narodowy imienia Ossolińskich, z zasiłkiem Sejmu Śląskiego [The Ossoliński National Institute: with the benefit of the Silesian Parliament], pages 21, 14:
        Iaco woda wilil iesm se (sicut aqua effusus sum) y rozproszoni sø wszitki cosci moie
        [Jako woda wylił jeśm sie (sicut aqua effusus sum) i rozproszony są wszytki kości moje]
    3. (alchemy, philosophy, attested in Lesser Poland) water (one of the classical four elements)
      • Beginning of the 15th century, Łukasz z Wielkiego Koźmina, Kazania gnieźnieńskie[4], Krakow, page 174a:
        Prestocz Xpc na (pro ne) chczal gest byl cloueka stvorzycz... s vod[z]y, isbicz on ne bil necisthy
        [Przeztoć Kryst nie chciał jest był człowieka stworzyć... z wody, iżbyć on nie był nieczysty]
    4. (attested in Poznań) water (body or collection of water, e.g. a creek, river, or a lake or pond)
      • 1959 [1400], Henryk Kowalewicz, Władysław Kuraszkiewicz, editors, Wielkopolskie roty sądowe XIV-XV wieku, Roty poznańskie, volume I, number 467, Poznań:
        Iaco Wawrzinecz trzimal woda Missynø trzi lata s pocogem
        [Jako Wawrzyniec trzymał wodę Misinę trzy lata s pokojem]
    5. water (bodily fluid or liquid discharge of human tissue)
      • 1874-1891 [c. 1420], Rozprawy i Sprawozdania z Posiedzeń Wydziału Filologicznego Akademii Umiejętności[5], [6], [7], volume XXV, page 229:
        Wloczni[ą] slepy wlodika bok otworzyl gego, krew s wodą poplynąla sbawena nassego
        [Włoczni[ą] ślepy włodyka bok otworzył jego, krew s wodą popłynęła zbawienia naszego]
    6. (in the plural, attested in Lesser Poland) tears (liquid given from the eyes)
      • 1939 [end of the 14th century], Ryszard Ganszyniec, Witold Taszycki, Stefan Kubica, Ludwik Bernacki, editors, Psałterz florjański łacińsko-polsko-niemiecki [Sankt Florian Psalter]‎[8], Krakow: Zakład Narodowy imienia Ossolińskich, z zasiłkiem Sejmu Śląskiego [The Ossoliński National Institute: with the benefit of the Silesian Parliament], pages 118, 136:
        Wychod wod (exitus aquarum) wywedle gesta oczy moge, ysze ne strzegle zakona twego
        [Wychod wod (exitus aquarum) wywiedle jesta oczy moje, iże nie strzegle zakona twego]

    Derived terms

    adjectives
    • niewodny
    • przezwodny
    • wodnocielny
    • wodny
    adverb
    • u wody
    nouns
    • błotne wody
    • ciekąca woda
    • martwa woda
    • powodzie
    • przewodzie
    • przezwodzie
    • różana woda
    • woda jęczmienna
    • woda kropiona
    • woda odmawiania
    • woda picia bożego
    • woda żywa
    • wodne
    • wodnik
    • wodomcza
    • wody wiedzione
    • wódka
    • zła woda
    verbs
    noun
    • rozwodnienie

    Descendants

    References

    • Boryś, Wiesław (2005), “woda”, in Słownik etymologiczny języka polskiego (in Polish), Kraków: Wydawnictwo Literackie, →ISBN
    • B. Sieradzka-Baziur, Ewa Deptuchowa, Joanna Duska, Mariusz Frodyma, Beata Hejmo, Dorota Janeczko, Katarzyna Jasińska, Krystyna Kajtoch, Joanna Kozioł, Marian Kucała, Dorota Mika, Gabriela Niemiec, Urszula Poprawska, Elżbieta Supranowicz, Ludwika Szelachowska-Winiarzowa, Zofia Wanicowa, Piotr Szpor, Bartłomiej Borek, editors (2011–2015), “woda”, in Słownik pojęciowy języka staropolskiego [Conceptual Dictionary of Old Polish] (in Polish), Kraków: IJP PAN, →ISBN
    • Ewa Deptuchowa, Mariusz Frodyma, Katarzyna Jasińska, Magdalena Klapper, Dorota Kołodziej, Mariusz Leńczuk, Ludwika Szelachowska-Winiarzowa, Zofia Wanicowa, editors (2023), “woda”, in Rozariusze z polskimi glosami. Internetowa baza danych [Dictionaries of Polish glosses, an Internet database] (in Polish), Kraków: Pracownia Języka Staropolskiego Instytut Języka Polskiego Polskiej Akademii Nauk

    Polish

    Etymology

  • Inherited from Old Polish woda.

    Pronunciation

     
    • IPA(key): /ˈvɔ.da/
    • Audio:(file)
    • Rhymes: -ɔda
    • Syllabification: wo‧da

    Noun

    woda f

    1. water (clear liquid essential for life)
    2. water (natural or artificial body of water)
    3. water (portion)
    4. (colloquial) liquid that gathers in the body when it has a disease
    5. mixture of alcohol and water used for cosmetic purposes, such as shaving
    6. flood (destructive excess of water)
      Synonym: powódź
    7. (Lasovia) synonym of wódka

    Declension

    Derived terms

    verbs

    Trivia

    According to Słownik frekwencyjny polszczyzny współczesnej (1990), woda is one of the most used words in Polish, appearing 122 times in scientific texts, 53 times in news, 23 times in essays, 81 times in fiction, and 49 times in plays, each out of a corpus of 100,000 words, totaling 328 times, making it the 155th most common word in a corpus of 500,000 words.[1]

    References

    1. ^ Ida Kurcz (1990), “woda”, in Słownik frekwencyjny polszczyzny współczesnej [Frequency dictionary of the Polish language] (in Polish), volume 2, Kraków; Warszawa: Polska Akademia Nauk. Instytut Języka Polskiego, page 673

    Further reading

    Anagrams

    Silesian

    Etymology

  • Inherited from Old Polish woda.

    Pronunciation

    • IPA(key): /ˈvɔ.da/
    • Audio:(file)
    • Rhymes: -ɔda
    • Syllabification: wo‧da

    Noun

    woda f

    1. water
    2. container of water

    Declension

    Declension of woda
    singular plural
    nominative woda wody
    genitive wody wōd
    dative wodzie wodōm
    accusative wodã wody
    instrumental wodōm wodami/wodōma
    locative wodzie wodach
    vocative wodo wody

    Further reading

    Tok Pisin

    Etymology

    From English warder.

    Noun

    woda

    1. warder

    Upper Sorbian

    Pronunciation

    • IPA(key): /ˈwɔda/
    • Rhymes: -ɔda
    • Homophone: Woda
    • Syllabification: wo‧da

    Etymology 1

    Inherited from Proto-Slavic *vodà.

    Noun

    woda f (diminutive wodźička)

    1. water
      Woda je esencielna za čłowječu eksistencu.
      Water is essential for human existence.
    Declension

    Etymology 2

    See the etymology of the corresponding lemma form.

    Noun

    woda

    1. genitive singular of wód

    Etymology 3

    See the etymology of the corresponding lemma form.

    Verb

    woda

    1. inflection of wodać:
      1. third-person singular present
      2. second/third-person singular preterite

    References

    • woda” in Soblex