prać

Inherited from Proto-Slavic *pьràti (“to beat, to wash”). First attested in the 15th century.

• IPA^(key): (10^th–15^th CE) /prat͡ɕʲ/
• IPA^(key): (15^th CE) /prat͡ɕʲ/

prać impf (perfective sprać or uprać)

1. (hapax legomenon) to wash, to launder (to clean underwear and clothing using wate)
   • Middle of the 15th century, Rozmyślanie o żywocie Pana Jezusa‎^[1], page 16:

     Tu *ystną na to byly *postavyoną, aby myaly v strozy kosczyol a tesch by gy vmyątaly a praly odzyenye *kosczyelną

     [Ty istne na to były postawione, aby miały w stroży kościoł a też by ji […] umiatały […] a prały odzienie kościelne]

2. (hapax legomenon) to bleach cloth
   • 1930 [c. 1455], “IV Reg”, in Ludwik Bernacki, editor, Biblia królowej Zofii (Biblia szaroszpatacka)‎^[2], 18, 17:

     Stawszi nad wodø, iasz gydze do zwyrzchnyego stawku, gysz gest na drodze tego polya, gdzesz sukno praly

     [Stawszy nad wodą, jaż jidzie do zwirzchniego stawku, jiż jest na drodze tego pola, gdzież sukno prali]

• Polish: prać
• Silesian: prać

• Boryś, Wiesław (2005), “prać”, in Słownik etymologiczny języka polskiego (in Polish), Kraków: Wydawnictwo Literackie, →ISBN
• Mańczak, Witold (2017), “prać”, in Polski słownik etymologiczny (in Polish), Kraków: Polska Akademia Umiejętności, →ISBN
• Bańkowski, Andrzej (2000), “prać”, in Etymologiczny słownik języka polskiego [Etymological Dictionary of the Polish Language] (in Polish)
• Sławski, Franciszek (1958-1965), “prać”, in Jan Safarewicz, Andrzej Siudut, editors, Słownik etymologiczny języka polskiego [Etymological dictionary of the Polish language] (in Polish), Kraków: Towarzystwo Miłośników Języka Polskiego
• S. Urbańczyk, editor (1973), “prać”, in Słownik staropolski (in Polish), volume 7, Wrocław, Warsaw, Kraków, Gdańsk: Polish Academy of Sciences, page 21
• B. Sieradzka-Baziur, Ewa Deptuchowa, Joanna Duska, Mariusz Frodyma, Beata Hejmo, Dorota Janeczko, Katarzyna Jasińska, Krystyna Kajtoch, Joanna Kozioł, Marian Kucała, Dorota Mika, Gabriela Niemiec, Urszula Poprawska, Elżbieta Supranowicz, Ludwika Szelachowska-Winiarzowa, Zofia Wanicowa, Piotr Szpor, Bartłomiej Borek, editors (2011–2015), “prać”, in Słownik pojęciowy języka staropolskiego [Conceptual Dictionary of Old Polish] (in Polish), Kraków: IJP PAN, →ISBN

Inherited from Old Polish prać.

• Audio:

  (file)

• Rhymes: -at͡ɕ
• Syllabification: prać

prać impf

1. (transitive) to wash, to launder (to remove dirt from fabrics, e.g. clothing with water and/or with cleaning agents) [with w (+ locative) ‘in what’]
2. (transitive, colloquial) to beat, to pound (to hit or strike someone hard and for a long time) [with instrumental ‘with what’; or with po (+ locative) ‘what body part’]

   Synonyms: okładać; see also Thesaurus:bić

   1. (transitive, in general, sometimes of weather, Chełmno-Dobrzyń, Far Masovian, Łęczyca, Western Kraków, Krzęcin, Podegrodzie, Biecz, Przemyśl, Żołynia, Ropczyce, Babia Góra, Skawica, Żywiec, Rabka-Zdrój) synonym of bić (“to beat”) [with instrumental ‘with what’]

      Biczem skórę prają. (Chełmno-Dobrzyń) ― They're beating the skin with a whip.

      Kijem ją prała. (Łęczyca) ― She was beating her with a stick.

      Grad prał. (Przemyśl, Żołynia) ― The hail was beating.

      Marzec zacząn śniégiąm prać, kidać. (Babia Góra, Skawica)

      March started to hit, drip with snow.

      Jak jom (czarownicę) zacon prać. (of a witch, Żywiec, Rabka-Zdrój)

      When I started to beat her.

   2. (transitive, Middle Polish) to beat; to win; to overcome

      Synonyms: pokonywać, zwyciężać

3. (intransitive, colloquial) to blast (to shoot a weapon for a long time or in bursts) [with z (+ genitive) ‘what weapon’; or with do (+ genitive) ‘at whom/what’]

   Synonyms: see Thesaurus:bić

4. (transitive, Western Kraków, Podhale) synonym of rzucać (“to throw”) [with instrumental ‘what’]

   rzucać sobą (Podhale) ― to throw oneself at; to attack

   Prali skałami. (Podhale, Łopuszna) ― They were throwing stones.

   Gdy bydłem piere po ziemi. (Podhale) ― When I throw the cattle about the ground.

   Jedną konwią wodę brała, a tą drugą o ziem prała. (Western Kraków, Pińczów)

   She took water with one watering can, and threw the other against the ground.

   1. (transitive, Żywiec, Rabka-Zdrój) synonym of wymachiwać [with instrumental ‘with ones hand or hands’]

      prać rękami ― to throw out/flail one's hands

5. (transitive, obsolete) to pound (to strike something loudly)

   Synonyms: łomotać, trzepotać

   1. (transitive, Near Masovian, Żychlin (Sleszyn), of a swan, used in folk songs) synonym of trzepotać (“to beat or flap one's wings”) [with instrumental ‘with ones hand or hands’]

   Gęś pierze na jeziorze. (song) ― A goose flaps its wings on the lake.

6. (reflexive with się) to be washed (of fabrics, to have dirt removed with water and/or with cleaning agents)
7. (reflexive with się, colloquial or dialectal, Przemyśl) to beat each other, to pound each other (to hit or strike one another hard and for a long time) [with z (+ instrumental) ‘with whom’]

   Synonyms: lać się, okładać się

   Jak sie zaceni prać. (Przemyśl) ― When they started to beat each other.

8. (reflexive with się, colloquial) to blast each other (to shoot a weapon at one another for a long time or in bursts)
9. (reflexive with się, Podhale, Zakopane) synonym of śpieszyć się (“to rush, to hurry, to run quickly”)

   I 'prać sie' naprzód z państwę. ― And they are hurrying forward with you.

10. (reflexive with się, Podhale, Zakopane) synonym of kołysać się (“to rock, to sway back and forth; to wobble”)
11. (reflexive with się, Lublin) synonym of miesiączkować (“to menstruate”)

    Kobieta pierze się. ― The woman is menstruating.

12. (reflexive with się, obsolete, colloquial) to pound oneself (to hit or strike oneself hard and for a long time)
13. (reflexive with się, Middle Polish, figuratively) to cleanse oneself (to free oneself from moral filth; of sin: to be defeated, overcome, to be erased)
14. (reflexive with się, obsolete, of something) to clamor (to make a loud sound after being beaten)

• prać in Wielki słownik języka polskiego, Instytut Języka Polskiego PAN
• prać się in Wielki słownik języka polskiego, Instytut Języka Polskiego PAN
• prać in Polish dictionaries at PWN
• Maria Renata Mayenowa; Stanisław Rospond; Witold Taszycki; Stefan Hrabec; Władysław Kuraszkiewicz (2010-2023), “prać”, in Słownik Polszczyzny XVI Wieku [A Dictionary of 16th Century Polish]
• Maria Renata Mayenowa; Stanisław Rospond; Witold Taszycki; Stefan Hrabec; Władysław Kuraszkiewicz (2010-2023), “prać się”, in Słownik Polszczyzny XVI Wieku [A Dictionary of 16th Century Polish]
• Wiesław Morawski (24.09.2013), “PRAĆ”, in Elektroniczny Słownik Języka Polskiego XVII i XVIII Wieku [Electronic Dictionary of the Polish Language of the XVII and XVIII Century]
• Wiesław Morawski (09.09.2019), “PRAĆ SIĘ”, in Elektroniczny Słownik Języka Polskiego XVII i XVIII Wieku [Electronic Dictionary of the Polish Language of the XVII and XVIII Century]
• Samuel Bogumił Linde (1807–1814), “prać”, in Słownik języka polskiego
• Aleksander Zdanowicz (1861), “prać”, in Słownik języka polskiego, Wilno 1861
• A. Kryński, W. Niedźwiedzki, editors (1908), “prać”, in Słownik języka polskiego (in Polish), volume 4, Warsaw, page 967
• Jan Karłowicz (1906), “prać”, in Jan Łoś, editors, Słownik gwar polskich [Dictionary of Polish dialects] (in Polish), volume 4: P, Kraków: Akademia Umiejętności, page 336
• Stanisław Ciszewski (1909), “purli”, in “Przyczynek do słownika gwary mazowieckiej”, in Prace Filologiczne (in Polish), volume 7, z. 1, Warsaw: skł. gł. w Księgarni E. Wende i Ska, page 209
• Aleksander Saloni (1908), “prać”, in “Lud rzeszowski”, in Materyały Antropologiczno-Archeologiczne i Etnograficzne (in Polish), volume 10, Kraków: Akademia Umiejętności, page 339
• prać in Narodowy Fotokorpus Języka Polskiego

Inherited from Old Polish prać.

• IPA^(key): /ˈprat͡ɕ/
• Rhymes: -at͡ɕ
• Syllabification: prać

prać impf

1. (transitive) to wash, to launder (to remove dirt from fabrics, e.g. clothing with water and/or with cleaning agents)
2. (transitive) to beat, to pound
3. (intransitive, impersonal, obsolete, of especially snow) to pile (to fall, especially in large amounts)
4. (reflexive with sie) to be washed (of fabrics, to have dirt removed with water and/or with cleaning agents)

This verb needs an inflection-table template.

• prac in dykcjonorz.eu
• prać in silling.org
• Bogdan Kallus (2020), “prać”, in Słownik Gōrnoślōnskij Gŏdki, IV edition, Chorzów: Pro Loquela Silesiana, →ISBN, page 365
• Henryk Jaroszewicz (2022), “prać”, in Zasady pisowni języka śląskiego (in Polish), Siedlce: Wydawnictwo Naukowe IKR[i]BL, page 119
• Eugeniusz Kosmała (2023), “prać”, in Dykcjōnôrz Polsko-Ślonskiy (in Silesian), p, page 197
• Michał Przywara (c. 1900), “prać”, in Narzecza śląskie napisał ks. Michał Przywara. C. Słownik‎^[3]