palić

Inherited from Proto-Slavic *pālìti. First attested in the 15th century.

• IPA^(key): (10^th–15^th CE) /paːlʲit͡ɕʲ/
• IPA^(key): (15^th CE) /pɒlʲit͡ɕʲ/

palić impf

1. to burn (to cause something to be aflame by lighting and maintaining a fire)

   Synonyms: zażegać, żec

   • 1930 [c. 1455], “III Reg”, in Ludwik Bernacki, editor, Biblia królowej Zofii (Biblia szaroszpatacka)‎^[1], 22, 44:

     Ale wszdi gornich modl nye zatracyl, bo gescze lyvd obyatowal a palyl obyati na wisokoscyach

     [Ale wżdy gornych modl nie zatracił, bo jeszcze lud obiatował a palił obiaty na wysokościach]

   • 1930 [c. 1455], chapter IV, in Ludwik Bernacki, editor, Biblia królowej Zofii (Biblia szaroszpatacka)‎^[2], Reg 12, 3:

     Lyvd obyatowal a palyl na gorach zazszonø obyatø

     [Lud obiatował a palił na gorach zażżoną obiatę]

   • 1930 [c. 1455], “II Par”, in Ludwik Bernacki, editor, Biblia królowej Zofii (Biblia szaroszpatacka)‎^[3], 29, 11:

     Palcye gemv kadzidlo

     [Palcie jemu kadzidło]

   • 1901 [1471], Materiały i Prace Komisji Językowej Akademii Umiejętności w Krakowie, volume V, page 20:

     Adolere prazicz albo palycz

     [Adolere prażyć albo palić]

• Polish: palić, polić (Przemyśl, Western Kraków, Rudawa)
• Silesian: pŏlić

• Boryś, Wiesław (2005), “palić”, in Słownik etymologiczny języka polskiego (in Polish), Kraków: Wydawnictwo Literackie, →ISBN
• Mańczak, Witold (2017), “palić”, in Polski słownik etymologiczny (in Polish), Kraków: Polska Akademia Umiejętności, →ISBN
• Bańkowski, Andrzej (2000), “palić”, in Etymologiczny słownik języka polskiego [Etymological Dictionary of the Polish Language] (in Polish)
• S. Urbańczyk, editor (1970), “palić”, in Słownik staropolski (in Polish), volume 6, Wrocław, Warsaw, Kraków: Polish Academy of Sciences, page 10
• B. Sieradzka-Baziur, Ewa Deptuchowa, Joanna Duska, Mariusz Frodyma, Beata Hejmo, Dorota Janeczko, Katarzyna Jasińska, Krystyna Kajtoch, Joanna Kozioł, Marian Kucała, Dorota Mika, Gabriela Niemiec, Urszula Poprawska, Elżbieta Supranowicz, Ludwika Szelachowska-Winiarzowa, Zofia Wanicowa, Piotr Szpor, Bartłomiej Borek, editors (2011–2015), “palić”, in Słownik pojęciowy języka staropolskiego [Conceptual Dictionary of Old Polish] (in Polish), Kraków: IJP PAN, →ISBN

• polić (Przemyśl, Western Kraków, Rudawa)

Inherited from Old Polish palić.

• Audio 1; “palić”:

  (file)

• Audio 2; “palić się”:

  (file)

• Rhymes: -alit͡ɕ
• Syllabification: pa‧lić

palić impf (frequentative (dialectal) palać or (dialectal) páliwać)

1. (transitive) to burn; to heat (to light a fire in order to obtain heat, light, cooking, etc.) [with accusative ‘what’; or with instrumental ‘what’]

   Zimą palę drewnem. ― In the winter I heat with wood.

2. (transitive) to burn (to destroy with fire)

   Synonyms: fajczyć, spalać

   1. (transitive, Eastern Kraków, Raba, Gdów, Bochnia) to burn someone's house down

      Naprzód pálę wójta, potém przysięznego.

      First I'm burning down the clerk's house, then his assistant's.

3. (transitive) to light, to turn on (to turn on a light source)

   Synonym: zapalać

   Hypernym: włączać

4. (transitive) to smoke (to inhale and exhale the smoke from a burning cigarette, cigar, pipe, etc.)

   Synonyms: ćmić, jarać, kopcić, kurzyć, smolić

   Palę od czasów liceum. ― I've smoked since high school.

5. (intransitive) to burn (to consume a certain amount of fuel)

   Synonym: spalać

   Ile pali na setkę? ― How much does it burn per 100 kilometers?

6. (transitive) to roast; to burn (to subject to high temperatures to impart particular, desired properties)

   Synonym: upalać

7. (transitive) to burn (to cause a strong feeling of heat)

   Synonyms: piec, prażyć, przypiekać, skwarzyć

   Słońce pustyni paliło nas niemiłosiernie. ― The desert sun seared us mercilessly.

8. (transitive, of e.g. alcohol) to burn (to cause a burning sensation)

   Synonym: piec

9. (transitive, of e.g. emotions) to burn (to be felt very intensely and cause unpleasant experiences)
10. (transitive) to flub (to make a mistake when performing a jump, throw, etc.)
11. (transitive, dated or military, imperative) to fire (to shoot a weapon)

    Synonym: strzelać

    Cel! Pal! ― Ready, aim, fire!

12. (transitive) to blurt (to say something quickly, without thinking)
13. (transitive, obsolete, rare, education) to fail (to consider a test as unsuccessful)
14. (transitive, obsolete) to snap (to do something quickly, without thinking, particularly to write, go, give, or consume)
15. (intransitive, Middle Polish, of fire) to burn (to come about and continue)

    Synonyms: goreć, gorzeć, jarać się, palić się, płonąć

16. (reflexive with się, of fire) to burn (to come about and continue)

    Synonyms: goreć, gorzeć, jarać się, płonąć

17. (reflexive with się) to burn (to be consumed by fire or in flames)

    Synonyms: fajczyć się, goreć, gorzeć, płonąć, spalać się

    Dom się pali. ― The house is burning.

18. (reflexive with się, of electronic items, e.g. fuses) to burn (to be damaged due to excessive current load)
19. (reflexive with się, of a light source) to burn (to give off light)

    Synonyms: goreć, gorzeć, płonąć, świecić się

    Dziadek jeszcze nie śpi, widać że w jego pokoju pali się światło. ― Grandpa is still up, you can see that the light is on in his room.

20. (reflexive with się) to burn (to be very eager for something) [with do (+ genitive) ‘for what’; or with żeby (+ infinitive or past tense) ‘to do what’]

    Nowi rekruci palili się do walki. ― The new recruits were burning to fight.

21. (reflexive with się) to burn (to feel by some strong, violent feeling)
    1. (reflexive with się, obsolete) to burn (to blush)

       Synonym: rumienić się

22. (reflexive with się) to burn (to feel a strong sexual attraction to someone)
    1. (reflexive with się, obsolete, zootechnics, of mammals or dialectal, Eastern Lublin, Tworyczów, Zamość County, of mares) to be in heat (to show a desire to satisfy one's sexual drive)
23. (reflexive with się, Middle Polish) to burn (to hurry, to wait impatiently for something, to be confrontational)
24. (reflexive with się, Middle Polish) to burn (to be produced or processed by fire)
25. (reflexive with się, Middle Polish, of a disease) to burn (to manifest as high temperature, fever, inflammation)

palić impf

1. (reflexive with się, impersonal, of fire) to light (to arise)

• palić in Wielki słownik języka polskiego, Instytut Języka Polskiego PAN
• palić się in Wielki słownik języka polskiego, Instytut Języka Polskiego PAN
• palić in Polish dictionaries at PWN
• Maria Renata Mayenowa; Stanisław Rospond; Witold Taszycki; Stefan Hrabec; Władysław Kuraszkiewicz (2010-2023), “palić”, in Słownik Polszczyzny XVI Wieku [A Dictionary of 16th Century Polish]
• Maria Renata Mayenowa; Stanisław Rospond; Witold Taszycki; Stefan Hrabec; Władysław Kuraszkiewicz (2010-2023), “palić się”, in Słownik Polszczyzny XVI Wieku [A Dictionary of 16th Century Polish]
• Paweł Kupiszewski (05.04.2016), “PALIĆ”, in Elektroniczny Słownik Języka Polskiego XVII i XVIII Wieku [Electronic Dictionary of the Polish Language of the XVII and XVIII Century]
• Paweł Kupiszewski (14.06.2012), “PALIĆ SIĘ”, in Elektroniczny Słownik Języka Polskiego XVII i XVIII Wieku [Electronic Dictionary of the Polish Language of the XVII and XVIII Century]
• Samuel Bogumił Linde (1807–1814), “palić”, in Słownik języka polskiego
• Aleksander Zdanowicz (1861), “palić”, in Słownik języka polskiego, Wilno 1861
• A. Kryński, W. Niedźwiedzki, editors (1908), “palić”, in Słownik języka polskiego (in Polish), volume 4, Warsaw, page 19
• Jan Karłowicz (1906), “palić”, in Jan Łoś, editors, Słownik gwar polskich [Dictionary of Polish dialects] (in Polish), volume 4: P, Kraków: Akademia Umiejętności, page 17
• palić się in Narodowy Fotokorpus Języka Polskiego