փիլիսոփայ
Old Armenian
Alternative forms
- փիղիսոփայ (pʻiłisopʻay), փիլիսովփայ (pʻilisovpʻay)
Etymology
Etymology tree
As shown by the -այ (-ay) ending, borrowed via Classical Syriac ܦܝܠܘܣܘܦܐ (pīlōsōp̄ā) from Ancient Greek φιλόσοφος (philósophos). Doublet of փիլիսոփոս (pʻilisopʻos).
Noun
փիլիսոփայ • (pʻilisopʻay)
- philosopher
- Synonyms: փիլիսոփոս (pʻilisopʻos), իմաստասէր (imastasēr)
- 5th century, Eznik Kołbacʻi, Ełc ałandocʻ [Refutation of the Sects] 356:[1][2]
- Եւ այլք բազումք ի փիլիսոփայից՝ առասպելական բանիւք բանդագուշեալք՝ խոստանան զԱստուածոյ պատմութիւնս կատարել։
- Ew aylkʻ bazumkʻ i pʻilisopʻayicʻ, aṙaspelakan baniwkʻ bandagušealkʻ, xostanan zAstuacoy patmutʻiwns katarel.
- Translation by Blanchard & Young
- And many others from among the philosophers, raving with fabulous words, promise to tell this history about God.
- Եւ այլք բազումք ի փիլիսոփայից՝ առասպելական բանիւք բանդագուշեալք՝ խոստանան զԱստուածոյ պատմութիւնս կատարել։
- 16th century, Grigoris Ałtʻamarcʻi, Tałer [Poems] [3][4]:
- Առ յոտըս երջանիկ րաբունապետի՝
Գրիգորիոս անուն արթուն հըսկողի,
Քաջ հըռետոր անյաղթ փիլիսոփայի
Եւ երիցս երանեալ մեծ վարժապետի։- Aṙ yotəs erǰanik rabunapeti,
Grigorios anun artʻun həskoġi,
Kʻaǰ həṙetor anyaġtʻ pʻilisopʻayi
Ew ericʻs eraneal mec varžapeti.
- Translation by S. Peter Cowe
- At the feet of fortunate rabunapet
The vigilant watchful one, Grigoris by name
The excellent rhetorician, the invincible philosopher,
And thrice-blessed great teacher.
- At the feet of fortunate rabunapet
- Aṙ yotəs erǰanik rabunapeti,
- Առ յոտըս երջանիկ րաբունապետի՝
- chorister, singer
Declension
| singular | plural | |
|---|---|---|
| nominative | փիլիսոփայ (pʻilisopʻay) | փիլիսոփայք (pʻilisopʻaykʻ) |
| genitive | փիլիսոփայի (pʻilisopʻayi) | փիլիսոփայից (pʻilisopʻayicʻ) |
| dative | փիլիսոփայի (pʻilisopʻayi) | փիլիսոփայից (pʻilisopʻayicʻ) |
| accusative | փիլիսոփայ (pʻilisopʻay) | փիլիսոփայս (pʻilisopʻays) |
| ablative | փիլիսոփայէ (pʻilisopʻayē) | փիլիսոփայից (pʻilisopʻayicʻ) |
| instrumental | փիլիսոփայիւ (pʻilisopʻayiw) | փիլիսոփայիւք (pʻilisopʻayiwkʻ) |
| locative | փիլիսոփայի (pʻilisopʻayi) | փիլիսոփայս (pʻilisopʻays) |
Derived terms
- փիլիսոփայական (pʻilisopʻayakan)
- փիլիսոփայեմ (pʻilisopʻayem)
- փիլիսոփայիմ (pʻilisopʻayim)
- փիլիսոփայութիւն (pʻilisopʻayutʻiwn)
- փիլիսոփապետ (pʻilisopʻapet)
Related terms
- փիլիսոփոս (pʻilisopʻos)
Descendants
- Armenian: փիլիսոփա (pʻilisopʻa)
References
- ^ Minasean, Martiros (1992), “Eznik Koġbacʻi [Čaṙkʻ ənddēm aġandocʻ]”, in Handes Amsorya[1], volume 106, Vienna: Mekhitarist Press, page 154
- ^ Blanchard, Monica J.; Young, Robin Darling (1998), A Treatise on God written in Armenian by Eznik of Kołb (floruit c.430-c.450). An English translation, with introduction and notes (Eastern Christian texts in translation), Leuven: Peeters, page 180
- ^ Cowe, S. Peter (2019), “The object of Ałtʿamarʿci’s affections”, in U. Bläsing, J. Dum-Tragut, T.M. van Lint, editors, Armenian, Hittite, and Indo-European Studies: A Commemoration Volume for Jos J.S. Weitenberg (Hebrew University Armenian Studies; 15), Leuven: Peeters, page 66
- ^ Avdalbegyan, Mayis (1963), Grigoris Aġtʻamarcʻi : XVI d. : Usumnasirutʻyun, kʻnnakan bnagrer ew canotʻagrutʻyunner [Grigoris Aġtʻamarcʻi : 16th c. : Study, critical text, and annotations] (Miǰnadaryan hay taġerguner; 6)[2], Yerevan: Academy Press, page 120
Further reading
- Ačaṙean, Hračʻeay (1971–1979), “փիլիսոփայ”, in Hayerēn armatakan baṙaran [Armenian Etymological Dictionary] (in Armenian), 2nd edition, a reprint of the original 1926–1935 seven-volume edition, Yerevan: University Press
- Petrosean, Matatʻeay (1879), “փիլիսոփայ”, in Nor Baṙagirkʻ Hay-Angliarēn [New Dictionary Armenian–English], Venice: S. Lazarus Armenian Academy