трэ

• IPA^(key): [trɛ]
• Rhymes: -ɛ
• Hyphenation: трэ

Clipping of трэ́ба (tréba), likely as a result of haplology in phrases like трэ́ба было́ (tréba byló).^[1] Compare Ukrainian тре (tre).

трэ • (tre)

1. (colloquial) used to express necessity: (one) must, (one) has to, (it is) necessary, (one) needs (to) (impersonal, + dative)

   Synonyms: трэ́ба (tréba), патрэ́бна (patrébna)

   • 1918, Francišk Olechnowič, Bazylišk, Vilnius: Drukarnia M. Kuchty, Akt I, page 10:

     Tut sprawa wažnaja, nia tre’ rabić sakretaŭ!

     [Тут спра́ва ва́жная, не трэ рабі́ць сакрэ́таў!]

     Tut správa vážnaja, nje tre rabícʹ sakrétaw!

     It's an important matter, you shouldn't keep secrets!

   • 1923 [1839], Ганс Крысціян Андэрсен [Hans Christian Andersen], “Куфар самалёт [Danish: Den flyvende Kuffert]”, in Вацлаў Ластоўскі, transl., Казкі [Fairy Tales], Kaunas: Друкарня А. Бака, page 62:

     Купецкі сын паляцеў, купіў сабе новы плашч, а пасьля пайшоў у лес і пачаў прыдумваць казку, да суботы яе трэ было прыгатаваць, а гэта ня такая лёгкая справа.

     [Купе́цкі сын паляце́ў, купі́ў сабе́ но́вы пла́шч, а пасля́ пайшо́ў у лес і пача́ў прыду́мваць ка́зку, да субо́ты яе́ трэ́ было́ прыгатава́ць, а гэ́та не така́я лёгкая спра́ва.]

     Kupjécki syn paljacjéw, kupíw sabjé nóvy plášč, a pasljá pajšów u ljes i pačáw prydúmvacʹ kázku, da subóty jajé tré byló pryhatavácʹ, a héta nje takája ljóhkaja správa.

     [original: Nu fløi han bort, kjøbte sig en ny Sloprok og sad så ude i Skoven og digtede på et Eventyr, det skulde være færdigt til om Løverdagen, og det er ikke så let endda.]

     The merchant's son flew away, bough himself a new coat, and after this went to the forest and started composing a fairy tale; he needed it prepared until Saturday, and this wasn’t an easy task.

   • 1974, Пімен Панчанка, “Творчасць”, in Збор твораў: У 4-х т., volume 3, Minsk: Мастацкая літаратура, published 1982:

     Ля брацкіх магіл трэ спыняцца часцей, / Чытаць надмагільныя надпісы моўчкі.

     Lja brackix mahil tre spynjacca čascjej, / Čytacʹ nadmahilʹnyja nadpisy mówčki.

     [We] need to stop near mass graves more often, / To silently read the epitaphs.

See the etymology of the corresponding lemma form.

трэ • (tre)

1. present third-person singular of це́рці (cjérci)

• “трэ” in Belarusian–Russian dictionaries and Belarusian dictionaries at slounik.org
• "трэ" in Kandrat Krapiva's Explanatory Dictionary of the Belarusian Language (1977-1984) at Verbum